उपासना याचा अर्थ ज्ञान मिळविणे. हे ज्ञान एकदम मिळत नाही. ते पायरी पायरी ने मिळत जाते.
उदाहरण म्हणून आपण शिक्षणाची उपासना घेवू. शिक्षण घेत असताना कुणालाही एकदम उच्च शिक्षित पदवी मिळत नाही त्याला पायरी पायरी चढत जावून ती डिग्री मिळविता येते.
प्रथम त्याला त्याच्या माता-पित्याला त्या शिक्षणाची गोडी लावावी लागते. त्याला मित्रांबरोबर थोडा वेळ शाळेत बालवाडीत पाठविले जाते. तेथे रोज खेळत खेळत त्या बालकाला शिक्षणाची गोडी लागते.
तेथून त्या बालकाला प्राथमिक शिक्षणासाठी मराठी, इंग्रजी किंवा बोली भाषेच्या शाळेत पाठविले जाते. ही शिक्षणाची तिसरी पायरी होय.
या प्रायमरी शिक्षणाचा टप्पा ओलांडून त्याला अक्षर व संख्या ज्ञान होते. नंतरच्या टप्प्यात त्याला लेखन व वाचनाचे ज्ञान दिले जाते.
पुढे जात असताना त्याला वकृत्व व कला या गोष्टी शिकविल्या जातात. शास्त्र, कला व वाणिज्य यापैकी एखाद्या विभागात तो प्रवेश होतो.
असे टप्पे पार करत करत तो उच्च शिक्षित होतो व शिक्षण क्षेत्रातील सर्वोच्च शिखरावर विराजमान होतो.
याप्रमाणे शैक्षणिक उपासनेचे टप्पे पार करत करत तो यशाचे उच्च शिखर गाठतो. लौकिक दृष्या हे शिक्षण थांबते पण प्रापंचिक हा या शिक्षणाचे पायरीवरुन आयुष्यभर पुढे पुढे जात असतो त्याचे शिखर शेवटपर्यंत त्याला प्रगतीचे टप्पे दाखवत असते. त्याचे शिक्षण पुढे चालूच असते.
तेव्हा उपासना करताना माणसाने आपण कोणत्या क्षेत्रात कुठपर्यंत उपासना करणार आहोत याचा विचार मनांत नक्की करावा. आपले ध्येय निश्चित करावे त्यामध्ये कुठे थांबायचे हे विवेक जागृत ठेवून नक्की करावयाचे असते.
उपासना ही निस्पृह वृत्तीने, सर्वांना आनंद देईल, सुख समाधान देईल अशी असावी. त्या उपासनेतून अहंकार उत्पन्न होवू नये याकडे लक्ष असावे. उपासनेतून ज्ञानाची उकल होवून अज्ञानाचा अंध:कार नष्ट व्हावा, ते शिक्षण जनहिताचे असावे.
उपासनेनंतर ती व्यक्ती नम्र व्हावी त्या उपासकाकडे अडचणीत न डगमगता पुढे जाण्याची वृत्ती यावी.
या सर्व गोष्टी त्या परमेश्वराचे कृपेने घडल्या ही भावना त्याच्या मनांत यावी आणि हेच उपासनेचे अंतीम फळ समजावे.
जो हे उपासनेचे टप्पे पार पाडतो तो जीवनात यशस्वी होतो.
