सहिष्णुता

याचा साधा अर्थ सहनशीलता.

मडके
गावाकडे असताना मी एकदा कुंभारवाड्याकडे गेलो. तेथे कुंभार मडकी बनविण्याच्या कामात गुंग होता. दिवस उन्हाळ्याचे होते. सर्वत्र थंड पाण्याची चणचण भासत होती. अशा वेळी मात्र कुंभार बनविलेली मडकी अग्नीकुंडात घालून भाजत होता.

अतिशय सुबक सुंदर मडकी तयार होत होती. पण त्या भट्टी शेजाी क्षणभर उभे रहाणे मला शक्य वाटत नव्हते.

त्यातील एक मडके मी घरच्यासाठी घेतले व घरी आलो. एक दोन दिवसानंतर सहज त्या नवीन मडक्यातील पाणी पिण्यासाठी गेलो.

मी एकदम चक्रावलो या अग्निकुंडातून काढलेल्या मडक्यातील पाणी इतके थंड कसे?

तेव्हा हाच प्रश्‍न मी गुरुजींना विचारला तेव्हा त्यांनी मला ते मडक्याचे निरिक्षण करणेस सांगितले. ते म्हणाले त्या मडक्यावर असलेली असंख्य छिद्रे ही मडक्यातील पाण्यातील उष्णता शोषुन घेण्याचे काम करीत आहेत व स्वत: उष्णता सोसून आपणाला थंड पाण्याचा लाभ देत आहेत.

ही मडक्याच्या ठिकाणी असणारी सहिष्णुता हे महान कार्य करीत आहे.
मडके हे जगच्या कल्याणा साठी संतांची विभूती असे आहे.

आपणपण या जगात वावरत असताना या प्रचंड मोहजाळात भाजून निघत असताना काम, क्रोध, मोहात थिजत असताना या मडक्याच्या भूमिकेत गेलो तर आपले कल्याण होईल.

ही मडक्याची सहिष्णुता घेवून आपण प्रपंच करु लागलो तर प्रपंच परमार्थ होईल. सर्वजण सुखी समाधानी आनंदी होतील.

जर मातीचा घडा आपली उष्णता, क्रोध, अनेक अनेक छिद्रातून बाहेर परिवर्तीत करु शकतो. तर माणूस प्रपंचातील ज्वलंत गोष्टी दूर करुन प्रपंचात शांतता का आणु शकत नाही?

थोडी सोशिकता वाढवा, स्थिरता अंगी येऊद्या. गारवा आपोआप तुमचे जवळ येईल.

एका कवितेने यसाठी काय करावे हे सांगितले आहे.
मित्रांचे संगतीत मला राहू दे.

त्याचे कर्जात मला राहू दे

मित्रांचे नजरेत मला राहू दे,

माझी मित्र मंडळी सतत माझ्या समवेत असू दे,

माझी मित्र मंडळी वाढत जावो.

आयुष्याचे शेवटपर्यंत ही मित्र मंडळी अशीच राहो.

ही असंख्य मित्रांची साथ, ही मडक्याची प्रतिकृती आहे.

त्यातुन जीवनात सहिष्णुता येवो जीवन सहनशील होवो.

1 Comment

  • Tanmay Bhandari
    Posted May 24, 2022 11:10 pm 0Likes

    डॉक्टरांची लिखाण पद्धत खूपच छान आहे आहे आणि चिंतन करण्याची पद्धत पण पराकोटीची आहे.
    खुप आवडले

Leave a comment