परमार्थात जात असताना अनुसंधान या शब्दाची उकल होते. अनुसंधान याचा अर्थ एखाद्याचे विचार जमणे, एखाद्याचे अनुकरण करणे, एखाद्याचे अज्ञात रहाणे, श्रद्धापुर्वक मार्गाने चालत रहाणे, मार्ग आठवणीत ठेवून मार्गानुक्रमण करणे, अनुसंधान राखण्यासाठी प्रपंचात काय किंवा परमार्थात काय त्या व्यक्तीचा त्या संताचा खोलवर अभ्यास गरजेचा असतो. त्या अभ्यासावर खोलवर चिंतन केले जाते. एकांतात त्यांचेशी संभाषण करीत राहिले पाहिजे. त्या व्यक्तीवर श्रद्धा पाहिजे. असे एकाग्र झाल्यावर त्या व्यक्तीतील चांगले चांगले गुण आपल्याकडे प्रवर्तीत होतात व न कळत आपण आपल्या सुप्त प्रवृत्तीचा विचार करु लागतो. तेव्हा त्या व्यक्तीमधील सद्गुणांचा साठा वाढू लागतो. तेथून आपण त्या व्यक्तीचे आचार विचार आपल्या वागण्यात आणण्याचा प्रयत्न करु लागतो. ती व्यक् ती अखंडपणे आपल्या आठवणीत रहाते. या ठिकाणी अनुसंधान सुरु होते.
उत्तम प्रापंचिक इतरां बरोबर वागत असताना त्यांच्या चांगल्या चांगल्या गोष्टी पहातो व त्या गोष्टी आपल्यात आणण्याचा प्रयत्न करतो व तेथे तो उत्तम प्रापंचिक होतो. असा साधक कोणत्याही प्रसंगी, कोणत्याही वेळी श्रद्धेने ज्या व्यक्तीचे अनुकरण करीत असतो. त्या व्यक्तीने विसरत नाही. त्याची नाळ सोडत नाही. अनुसंधान हे डोळसपणे करावयाचे असते तेथे आत्मप्रचितीला महत्व असते. अंधश्रद्धेला थारा नसतो. असे चिकित्सक बनुन केेलेले अनुसंधान मोलाचे असते. यातून जीवनातील भय दूर होते, आत्मविश्वास वाढतो, आपण यशस्वी होत जातो. या अनुसंधानाबाबत सद्गुरु ब्रम्हचैतन्य महाराज म्हणतात, आनंदात असावे, आळस भय दूर त्यागावे व अनुसंधानास कधीही न चुकवावे ही अनुसंधानाची महती आहे.
अनुसंधानात आपण कोणाचे अनुसंधान करणार हे निश्चित करावे व त्याप्रमाणे चिंतन मनन करुन ठामपणे त्या संतांचे अनुकरण करावे. याप्रमाणे अनुसंधानात रहाणारी माणसे योग्य मार्गाने जीवनाचा प्रवास उत्तम करतात.
