आदर्श हे सर्व क्षेत्रात शोधले जातात, शोधण्याचा प्रयत्न केला जातो.

जसे शिक्षणात, राजकारणात, कलेत, आदर्श कलाकार शोधला जातो. तसे प्रपंचात व परमार्थात जे उपदेश केले जातात त्यात आदर्श शोधला जातो व तो उपदेश आदर्श उपदेश होतो.

आदर्श याचा अर्थ वेगळा-मौलिक इतरांपासून वेगळा असा उपदेश देवून मार्गदर्शन करणे होय. असे मार्गदर्शन करणारे आपले गुरु असतात.

या गुरुमध्ये पण दोन प्रकार आहेत.

1) एक गुरु – जो आपल्या बॄद्धीमत्तेवर अहंकार धरुन आपल्या म्हणण्याप्रमाणे वागण्याचा हट्ट धरतो. तो दूराग्रही गुरु समजावा. त्यांनी आपण केलेला उपदेश शिष्याने तंतोतंत पाळावा अशी अपेक्षा असते.

2) दुसरा गुरु – जो आपल्या ज्ञानाचा अहंकार न ठेवता माझ्या ज्ञानात पण कांही तृटी असु शकतील व त्या तृटीचा विचार स्वतंत्रपणे तू कर व तुला योग्य वाटेल असे योग्य वर्तन कर असा उपदेश देतात. या ठिकाणी आदर्श उपदेश कोणता हा प्रश्न समोर येतो.

प्रश्नाची उकल करताना लक्षात येते की जो गुरु आपणा जवळ असलेले सर्व ज्ञान शिष्याला देतो व शिष्याला स्वतंत्र विचार करुन तुझा तू निर्णय घे हे, असे सांगणारा खरा उपदेशक होय.

तूच आहे तुझ्या जीवनाचा शिल्पकार हा त्याचा उपदेश हाच खरा आदर्श म्हणावा लागेल.